System Barw Munsell’a (ang. Munsell Color System lub Munsell Color Order System) to system opisu barw stworzony na początku dwudziestego wieku. Profesor Albert H. Munsell stworzył podstawy systemu, aby uporządkować wiedzę o kolorach i ułatwić studiowanie tego tematu. Pierwsza książka opisująca podstawy systemu powstała w 1905 roku, a w 1918 roku, tuż przed śmiercią, Albert H. Munsell założył firmę zajmującą się standaryzacją kolorów. Firmę przejął i rozwinął jego syn Alexander Ector Orr Munsell. Obecnie firma Munsell Color jest częścią firmy X-Rite powiązanej również z Pantone.
System Barw Munsell’a bazuje na trójwymiarowym modelu przedstawiającym drzewo kolorów Munsell’a. Każdy kolor posiada trzy atrybuty (popularnie nazwane skrótem HVC od pierwszych liter atrybutów):
- Odcień (Hue) – kolor np. czerwony, pomarańczowy, żółty.
- Jasność (Value) – skala koloru od jasnego do ciemnego.
- Nasycenie (Chroma) – stopień nasycenia koloru.
System jest stworzony jako numeryczna skala, w której każdy kolor jest w logicznej i wizualnej relacji ze wszystkimi pozostałymi kolorami.
Drzewo kolorów Munsell’a
Notacja Munsell’a opisuje każdy kolor na drzewie kolorów za pomocą liter i cyfr. Odcień (Hue) opisany jest za pomocą cyfry i liter. Jasność (Value) i Nasycenie (Chroma) za pomocą cyfr.
Na przykład: 5PB 5/1 to Odcień 5 Purple-Blue, Jasność 5, Nasycenie 1.
Odcień (Hue)
Każda gałąź drzewa kolorów reprezentuje inny kolor:
- Red (R) – czerwony
- Red-Purple (RP) – czerwono-purpurowy
- Purple (P) – purpurowy
- Purple-Blue (PB) – purpurowo-niebieski
- Blue (B) – niebieski
- Blue-Green (BG) – niebiesko-zielony
- Green (G) – zielony
- Green-Yellow (GY) – zielono-żółty
- Yellow (Y) – żółty
- Yellow-Red (TR) – żółto-czerwony
Jasność (Value)
Każdy kolor może mieć różną jasność. Wartość jasności skaluje się od 0 (pełna czerń) do 10 (czysty biały). Kolory biały, czarny oraz szarości oznaczone są jako kolory neutralne – nie posiadają one parametru odcienia (Hue) i są reprezentowane przez „pień drzewa”.
Nasycenie (Chroma)
Każdy kolor może mieć różne nasycenie. Na drzewie kolorów każda gałąź stopniowana jest od „pnia drzewa”, czyli koloru neutralnego o określonej jasności do końca gałęzi stopniując, aż do najbardziej nasyconych kolorów. Niższe wartości parametru nasycenia określają mniej „żywe” barwy. Na przykład 5PB 5/5 jest mniej nasycony, niż 5PB 5/10.
System Barw Munsell’a w praktyce
Teoria kolorów Munsell’a znacznie poprawia szybkość i precyzję z jaką można się komunikować i wizualnie dopasowywać barwy w wielu dziedzinach. Powszechnie stosowany jest w rolnictwie, archeologii, przemyśle, edukacji, projektowaniu wnętrz, medycynie, geologii, oraz wielu innych.
Źródło: